Apollon Smintheus tapınağı, Kuzeybatı Anadolu'da Biga Yarımadası'nın  güneybatı köşesinde, eski adı ile Külâhlı, zamanımızdaki adlandırması ile Gülpınar Köyü'nde yer almaktadır. Jeolojik yönden Gülpınar Beldesi ve çevresi büyük bir volkanik platodan meydana gelmiştir. Kuzeyde Kara Menderes Çay'ı havzasının alçak depresyonlarından, güneybatıda Baba Burnu'na (Asya'nın en batı ucu) - Lectum'a kadar, çok geniş olarak yayıldığı görülen bu plato sahası, hemen hemen tümüyle denecek ölçüde, yanardağ püskürtmelerinin yoğrumlarından oluşmuştur. Ayvacık havzasından güney kıyılara, Baba Burnu'na ve batıda Sarmasien katmanlarının uzandığı kıyı şeridine dek olan saha tamamen yanardağ püskürtme kütlelerinden oluşmuştur. Bu nedenle Gülpınar ve yakın çevresini bir “ volkanik plato ” olarak tanımlamak gerekir.
Cumhuriyet ile birlikte adı Gülpınar olarak değiştirilen “ Külâhlı ”, 18. ve 19. yüzyıllarda  çeşitli zamanlarda az da olsa batılı gezginciler tarafından ziyaret edilmiş ve eski adı üzerinde değişik tanımlar yapılmasına neden olmuştur. 1940 nüfus sayımında köy 552 kişidir.  1994 yılında belde olan Gülpınar; Çanakkale İli, Ayvacık İlçesi'ne bağlı, merkeze 100, ilçeye 43 km . uzaklıktadır. 500 konutluk ve 2000 kişilik nüfusa sahip bir yerleşim merkezidir. İlçeye iki ayrı karayolu ile bağlı olan belde, tarımsal girdileri ile çevrede zengin bir görünüm gösterir. İdari yönden bağlı olduğu Ayvacık İlçesi'nden ulaşım; 17 km .lik Ayvacık - Behramkale (Assos) yolundan batıya dönüldükten sonra 26 km . sonunda Gülpınar'a varılır. İlçeden ikinci yol ise, Tuzla üzerinden 30 km . sonra Gülpınar'a ulaşır. Biga Yarımadası'nın kuzey - güney kıyıları boyunca yer alan eskiçağ kentleri üzerinden  de Gülpınar'a karayolu ile ulaşılır. Tenedos'u (Bozcaada) karaya bağlayan Ezine Geyikli - Odun iskelesi  üzerinden  güneye inen ve Aleksandreia Troas kenti (Dalyan Köy) harabeleri içinden geçen yol ile tekrar Kestanbol ve Tuzla (Tragase)  üzerinden Gülpınar'a ulaşılır.  
Gülpınar Beldesi'nin yerleşim alanı, volkanik bir plato üzerine oturmuş olması yüzünden, bitki örtüsü kayalık alanlarda çok az görülür. Köyün kuzeydoğu ile kuzeybatı yönleri arasında kalan alanlar jeolojik oluşumlar sırasında bir vadi meydana getirmiştir. Sarmasien tabakalarının kuzeybatı yönünden eğimli inmesi, beldenin hemen kuzeybatı eteklerinde başlayan ve kıyıda iki sıra halinde uzanan sırtlar arasında tarıma elverişli bir vadi meydana getirir.  Apollon Smintheus tapınağı ise, vadinin başlangıç eteklerinde, bugün “Bahçeleriçi ” olarak adlandırılan mevkide yer almaktadır.
Su yönünden zengin olan bu yörede sebze bahçeleri, zeytinlikler ve meyve ağaçları bol sayıda görülür. Vadi bitiminde  sırtlara dek uzanan  zeytinlikler ile badem ağaçları devam eder. Kıyıya yakın bantta  az da olsa çam ağaçlarına rastlanır.
Eski kaynaklarda Külâhlı olarak geçen yörenin, “ Kura, Kuran, Kurali ” olarak da adlandırıldığı bilinir. 1980'li yıllarda köylülerle yapılan konuşmalarda, “ Külâhlı ” adının dedelerinin yöreye  yeni yurtlar kurmak için geldikleri zaman, başlarına giydikleri Osmanlı-yeniçeri başlığına benzeyen külâh biçimindeki serpuştan kaynaklandığını öğreniriz. Bir ara yöre  “ Kulaklı ” olarak adlandırılır. Olasılıkla bu karışıklık, yanlış anlama, değişik telaffuz ve yazmadan kaynaklanır. Cumhuriyet Döneminde Külâhlı adı “Gülpınar” olarak değişti.         gulpınarbel.




GÜLPINAR TANITIM 1

https://www.youtube.com/watch?v=-9e4exfS8co



 GÜLPINAR TANITIM 2

 https://www.youtube.com/watch?v=c5BIZCDtGQ8



 GÜLPINAR TANITIM 3 SOĞANLI PİDE  

 https://www.youtube.com/watch?v=K2v0B-wyG8k







GÜLPINAR'DA İSLAM ORDUSU ŞEHİTLERİ KABİRLERİ