Ceviz Yetiştiriciliği
Ceviz ağacı , meyvesi ve kerestesi yönüyle oldukça önemlidir.Ayrıca yeşil kabuğundan ve kökleriden boya elde edilmektedir.Ceviz meyvesinde en fazla A vitamini bulunur (30 I-U ). Yağ oranı ise % 60 ‘ ın üzerin-dedir.Cevizin kuru ve taze tüketime uygun çeşitleri vardır.
Ceviz ; 800-1800 saat soğuklama ihtiyacı gösterir.
Ceviz ağacı ; -25 oC , + 38 oC ’ye kadar dayanıklılık gösterir.
TESİSİ VE BAKIMI :
Ceviz ağaçları ; toprak bakımından seçici olmamakla beraber taban suyu seviyesi kışın 2,5-3m.’den yukarı çıkmayan , fazla su tutmayan gevşek, süzek, çakıllı,alüvyial topraklardan hoşlanır.
Cevizin kirece dayanıklılığı fazladır.Yüksek taban suyu ceviz ağacının gelişmesinin aksamasına, yaprakların damar aralarının açık yeşil, damarlarının kahverengi renk almasına , sürgün uçlrının kurumasına , bir kaç yıl içersindede ağacın kurumasına yol açar.
Ceviz bahcesi aşılı fidanlarla tesis edilir.Sulama imkanı olmayan
yerlerde çöğürler ,arazideki yerlerinde yerleştirilip sonra aşılanırlar.
Dikim aralıkları zayıf topraklarda ve yamaç arazilerde 10X10 m.;kuvetli , taban yerlerde ise dikim aralığı 12-14 m olarak ayarlanmalıdır.
Fidanlar 60cm.çap ve 60cm .derinlikte açılacak çukura dikileceklerdir.
Çukurun dibine 100-150’şer gram süper fosfat ve potasyum sülfat gübreleri konulduktan sonra çukurdan çıkan toprağa yanmış hayvan gübresi karıştırılarak , fidanlar aşı noktası dışarda kalacak şekilde
dikilmeli, yanına dikilecek hereğe bağlanmalıdır.Aşılı fidanlar 4-5 yaşından itibaren verime başlar.Dikim aralıklarını ise 10-12 yaşından sonra doldururlar.Bu zaman zarfında ara ziraatı yapılabilir.( vişne,uygun yerlere fındık,taban yerlerde tek yıllık bitki.)Ceviz ağacının en iyi anlaşacağı kültür bitkisi asmadır. Fidanların ilk dikim yılında ve imkan bulunan yerlerde yılda en az bir defa sulama yapılır. Sonbaharda bir defa derin ,ilkbaharda torak zemininin uygun olduğu dönemde yüzlek sürüm yapılır.
Fidanlar dikimde 4-5 göz üzerinden budanırlar .İlk yılın kış budamasında doruk dal 180cm’den kesilr. Doruk dalın tepe kısmına yakın boyunlu gözler koparılır. Seçilen ilk ana dalın altındaki kuvvetli sürgünlerde uç alma yapılır. Ancak HARTLEY gibi terminal tomurcukları verimli olan çeşitlerde uç alma yapılmaz.
ÜRÜN BUDAMASI :
Ceviz ağaçlarında verimi artırmak üzere taç içerisini sıklaştıran fazla kalınlaşmamış dallar dipten, taç yüzeyini oluşturan dallar da 2-3 yıllık dal seviyelerinden budanarak seyreltimelidir. Ürün budamasında daima çıkarılan dalın kalınlığının bırakılan daldan ince olmasına özen gösterilmelidir.
Ceviz ağacı 100-150 sene gibi ömre sahiptir.
Tekniğine uygun tesis edilmiş bahçelerde ağaç başına verim 120-150kg olmaktadır.
STANDART CEVİZ ÇEŞİTLERİNDE ARANAN ÖZELLİKLER:
-
Ağacın erken meyveye yatması,
-
Periyodisite göstermemesi
-
Ağacın verimli olması
-
Soğuklar ve güneş yanıklığına karşı dayanıklı olması,
-
Ağacın sağlıklı bir gelişme göstermesi,hastalık ve zararlılara karşı dayanıklı olması,
-
Meyve iriliği, tüketimi taze olarak yapılacak ceviz tipleri için çok iri (çap ortalaması38.1mm.’den büyük) kurutmalık cevizler için iri-orta (çap ortalaması 29.1mm.’den büyük) meyve şekli düzgün oval; iriliği mütecanis, kabuklu tane ağırlığı 10g’ dan fazla olması gereklidir.
-
Meyve kabuğu açık ve parlak renkli,düzgün iki parçanın birbirine sıkıca yapışmış olması, ince olup kolayca kırılması gereklidir.
-
İç kabuktan kolaylıkla bütün olarak çıkmalı , iç randımanı %50’den , iç ağırlığı 5 g’dan fazla,iç rengi çok açık olmalıdır.İç, kabuk boşluğunu tamamen doldurmalı , büzülme yapmamalıdır.Ceviz içinde bulunan total yağ miktarı kuru maddenin %70’inden çok olmamalıdır.
Cevizlerde tohum anacı olarak halen BALABAN çeşidi kullanılmaktadır.
BAZI ÖNEMLİ CEVİZ ÇEŞİTLERİ: |
ÇEŞİDİ |
ÖZELLİĞİ |
TOZLAYICISI |
Yalova 1 |
Akdeniz ve Ege dışındaki tüm bölgelere önerilir. Taze ve kuru olarak tüketilir.Eylül sonunda hasat edilir. |
Yalova 2 Yalova 4 |
Yalova 2 |
Taze tüketime elverişlidir. Kaydadeğer hastalık , zararlı, soğuk ve güneş yanıklığı zarar.
|
Yalova 1 |
Yalova 3 |
Kuru olarak değerlendirmeye uygundur. Eylül sonunda hasat edilir. Hastalık ve zararlılaramukavimdir. |
Yalova 4 |
Yalova 4 |
Erkek ve dişi çiçekler birbirine yakın olgunlaşır.Kuru iç olarak tüketime elverişlidir.eylül sonunda hasat edilir. |
Yalova1 Yalova 3 |
Şebin |
Tomurcuklar geç patlar iç kuru ceviz olarak tüketilmeye elverişlidir. |
Bilecik |
Bilecik |
Tomurcuklar geç uyanır. Lezzetlidir.İçkuru ceviz olarak tüketilir. Eylül sonlarında hasat edilir. |
|
1974/4 |
İç ceviz olarak tüketilir. |
Yalova 4 |
1974/7 |
Taze tüketim için elverişlidir.Meyve çok iridir. |
|
Franguetta |
İlkbaharda geç uyanır. Kış soğuklarına dayanıksızdır. |
|
Hartley |
Oldukça geç uyanır.Kabuklu olarak satılır.İç kuru ceviz olarak tüketime elverişli, Eylül ortalarında hasat edilir. |
|
Payne |
İlkbaharda erken uyanır. Çok verimlidir. Hastalık ve zararlılara hasastır.iç kuru ceviz olarak tüketilir.Eylül sonunda hasat edilir. |
|
Ashley |
Payne’ye benzer verim ve kalitede üstündür.Yan tomurcuklar %80 verimlidir. |
|
Midland |
Meyve şekli oval ,üniform değil , kabuk rengi açık esmer, pürüzlülük orta, kabukta yapışma çok iyi
iç kuru ceviz olarak tüketime uygundur.Eylül’ünikinci yarısında hasat edilir. |
|
HASTALIK VE ZARARLILARI:
Cevizlerde görülen en yaygın hastalık Karaleke , zararlı ise iç kurdudur. Şubat ayı içersinde %1.5-2’lik Bordo bulamacı ile bütün gövde ve dallar yıkanmalı, yere dökülmüş olan yapraklar , kurumuş dallar toplanarak yakılmalıdır. Mantar enfeksiyonuna karşı Mayıs ve Hazinan aylarında koruyucu olarak iki ilaçlama yapılmalıdır.(%0,5 lik bakırlı ilaç).
Meyveler can eriği iriliğini alınca Haziran ayı içersinde atılacak bakırlı ilaç ile iç kurduna karşı insektisit de tatbik edilmelir.Yine Temmuz ayının başında ve sonunda kabuk sertleşmeden önce 2 defa fungusit ve insektisit karışımı tatbik edilmelidir.
Ceviz Bahçesi Tesisinde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar.
|
|
Ülkemizde son yıllarda aşılı ceviz yetiştiriciliği büyük önem kazanmıştır. Karasu İlçesi toprak ve iklim yapısı itibariyle CEVİZ yetiştiriciliğine son derece uygundur. CEVİZ AĞACI bakımının diğer meyvelere göre kolay olması fazla toprak seçici olmaması,hastalık ve zararlılara dayanıklı olmaması meyilli ve kıraç arazilerde EROZYON un önlenmesi ve bu arazilerin tarıma kazandırılması nedeniyle tercih edilmelidir.
CEVİZ çok yıllık bir bitki olduğundan başlangıçta yapılacak bir hatanın getireceği zarar uzun süre çekilecek demektir .CEVİZ çoğaltılması en zor meyve türü olduğundan diğer meyve fidanlarına göre daha pahalıdır. Meyvesi için yetiştirilen ideal CEVİZ AĞACI orta derecede büyümeli sonra büyüme hızı yavaşlamalı ve meyve vermeli yani verime yatmalıdır. Aşılı ceviz fidanları fazla boylanmayarak diğer tarım ürünlerine zarar vermemekte,2-3 yıl sonra meyve vermeye başlamaktadır.
Başlangıçta yapılacak hataların telafisi mümkün olmadığından CEVİZ BAHÇESİ tesisinde aşağıdaki hususlara dikkat edilmesi gereklidir;
1-CEVİZ fazla toprak seçici bir meyve olmadığından mümkünse verimli tarım arazilerine CEVİZ BAHÇESİ tesis edilmemeli tarım dışı meyilli araziler tercih edilmelidir.
2-CEVİZ BAHÇESİ direkt rüzgar alan yerlere kurulmamalı,Güneye bakan yamaçlar tercih edilmelidir.
3-Bahçe dik yamaçlara kurulacaksa fidan dikimine yamacın tabanından en az 15 metre yukarıdan başlanmalıdır.
4-Bahçe tesis edilecek yerde Sonbaharda derin toprak işlemesi yapılmalı taban suyu yüksek olan yerlerde drenaj kanalları açıldıktan sonra bahçe kurulmalıdır. Toprak derinliği fazla olan yerler tercih edilmelidir.
5-Ceviz bahçelerinde dönüme 10 adet gelecek şekilde 10x10 metre aralıklarla dikilmelidir.
6-Fidan dikilecek yerler önceden işaretlenmeli ve 60x60 cm .çap ve derinliklerde çukurlar açılmalıdır.
7-Mümkünse çukurlar açılırken alt ve üst toprak ayrı ayrı konulmalı,fidan dikiminde çukurun dibine 150 gr TSP gübresi ,3-4 kürek yanmış hayvan gübresi üst topraklarla karıştırılarak konulmalıdır.
8-Dikilecek fidanlarda kurumuş ve zedelenmiş kök kısımları budama makası ile kesilerek temizlenmeli , dikimden sonra fidanlar 130 cm.' den aşı noktasının aksi tarafına bakan bir gözün üzerinden tepesinden kesilmelidir.
9-Dikimde aşı noktası mutlaka toprak üzerinde kalmalı,kesinlikle toprak içine gömülmemelidir.
10-Dikimden sonra fidanların yanına bir direk dikilerek fazla sıkı olmayan şekilde bir bez parçası ile bağlanmalıdır.
11-Dikimden hemen sonra havalar yağışlı olsa dahi fidan başına mutlaka 4-5 litre can suyu verilmelidir.
12-Dikilen fidanlar o yıl serbest bırakılmalı,ertesi sene bakım ve budama işlerine başlanmalıdır.
13-İkinci seneden itibaren yapılacak bakım ve budama gibi konularda mutlaka İlçelerde bulunan Tarım Müdürlüklerine danışılmalıdır.
14-CEVİZ BAHÇESİ tesisinde bilhassa ilk 3 yıl çok önemli olduğundan yukarıdaki hususların yanında kurak geçen Yaz aylarında mutlaka sulama yapılmalıdır.
15-CEVİZ BAHÇESİ tesissinde iyi bir tozlanma ve döllenme sağlayabilmek için en az iki veya daha fazla çeşitle bahçe kurulmalıdır.
|
Sabaha kadar pişirilen keşkek sakız kıvamına geliyor, özel olarak hazırlanmış tahtalar yardımıyla iyice çırpılıyor, dövülüyor. Bu dövme işi okadar kolay bir iş değil, çok efor istiyor, iki kişi karşılıklı geçip ahenkli bir şekilde büyük bir gayretle dövüyor, çok zahmetli bir iş... Şimdilerde buna çare bulunmuş; traktörün arkasına takılan bir aparat sayesinde dövme ameliyesi hem kolay vede hızlı bir şekilde hallediliyor.
GÜN OLUNCA:BAŞLAR BiZIM GÜNÜMÜZ
Sabah günün ilk ışıklarıyla köyde canlılık başlıyor. Civar köylerden gelecek misafirleriİıi ağırlamaya hazırlanan köy halkı, misafirlerine gün boyu güler yüzünü eksik etmiyor. Erkekler keşkek döverken, kadınlar da hayır yerinde yavaş yavaş toplanmaya başlıyor, rengarenk giysileri içinde koyu bir sohbete dalıyorlar. Çocuklar ise güle oynaya bir o yana bir bu yana koşturup duruyor. Onların yapacakları iş belli; oyun.
Öğle namazından önce misafir vaiz hocaefendi vaaz veriyor. Erkekler bir taraftan hocaefendiyi dinlerken, bir taraftan da yemek hazırlanmasına yardım ediyorlar. Vaaz, öğle namazı vaktinin girmesiyle son buluyor. Okunan ezanın ardından, Camide namaz kılınıyor. Ardından keşkeğin dağıtılmasına geliyor sıra. Traktörlerin kasasına sıralanan kazanlardan tepsi tepsi keşkekler, pilavlar dağıtılıyor insanlara. Oluşturulan onar, onbeşerlik gruplar çimenlerin üzerinde bağdaş kurup kaşık sallıyor, ayranlarıyla.